Diş taşı, dişlerde biriken plakların zamanla sertleşmesi sonucunda oluşan bir tabakadır. Plaklar, yiyecek artıkları, tükürük ve ağız içindeki bakterilerin bir araya gelmesiyle oluşur. Eğer plaklar düzenli olarak diş fırçalama ve diş ipi kullanımıyla temizlenmezse, zamanla minerallerin birikmesi sonucu sertleşerek diş taşı (tartar) haline gelir.
Diş taşları genellikle diş etlerinin çevresinde, dişlerin iç yüzeylerinde ve arka dişlerde birikir. Diş taşı, diş eti hastalıklarına (gingivitis ve periodontitis) yol açabilir ve ayrıca dişlerde estetik sorunlara neden olabilir.
Eğer plaklar düzenli olarak diş fırçalama ve diş ipi kullanımıyla temizlenmezse, zamanla tükürükteki kalsiyum ve fosfat mineralleri ile reaksiyona girer ve sertleşmeye başlar.
Sertleşen plaklar diş taşına dönüşür. Diş taşı, normal fırçalama ve diş ipi kullanımıyla temizlenemez; sadece diş hekimleri tarafından özel aletler kullanılarak temizlenebilir.
Diş taşı, hem diş eti hastalıklarına yol açabilen hem de dişlerin estetik görünümünü olumsuz etkileyen bir sorundur. Diş taşı oluşumunu önlemek için düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve diş hekimi kontrolleri önemlidir.
Diş Eti İltihabı : Diş taşı, diş eti çizgisinde biriktiğinde diş etlerinde iltihaba neden olabilir, belirtileri arasında diş eti kanaması, şişlik, kızarıklık ve hassasiyet yer alır.
Diş Eti Çekilmesi: Diş eti çekilmesi, diş köklerinin açığa çıkmasına ve dişlerin daha hassas hale gelmesine yol açar.
Kötü Ağız Kokusu: Diş taşı, bakterilerin birikmesine ve kötü ağız kokusuna (halitozis) yol açabilir.
Diş taşı ağız kokusuna neden olur mu ?
Evet, diş taşı ağız kokusuna (halitozis) neden olabilir. Diş taşı, ağızda bakteri birikimine ve diş etlerinin iltihaplanmasına yol açabilir. Bu bakteriler, yiyecek artıklarını parçalayarak kötü kokuya neden olan sülfür bileşikleri üretirler.
Diş taşının neden olduğu ağız kokusunu önlemek için düzenli diş hekimi ziyaretleri ve profesyonel diş taşı temizliği gereklidir. Ayrıca, düzenli ve doğru şekilde diş fırçalama ve diş ipi kullanımı, ağız kokusunu önlemede etkili bir yöntemdir.
Diş taşı oluşumunu nasıl önleyebilirim ?
Diş taşı oluşumunu önlemek için ağız hijyenine özen göstermek ve bazı basit alışkanlıklar edinmek önemlidir. Diş taşı oluşumunu önlemek için atabileceğiniz adımlar:
Günde iki kez, en az 2 dakika olacak şekildetercihen sabah ve akşam, florürlü bir diş macunu kullanarak dişlerinizi fırçalayın. Fırçalama sırasında dişlerin tüm yüzeylerini, özellikle diş eti çizgisini hedef alın.
Günde en az bir kez diş ipi kullanarak dişlerinizin arasındaki plak ve yiyecek artıklarını temizleyin. Diş ipi, diş fırçasının ulaşamadığı alanlara erişir ve buralardaki plakların sertleşmesini önler.
Antiseptik özellikli bir ağız gargarası, ağızdaki bakterileri azaltmaya yardımcı olabilir.(Diş fırçalamaya ek olarak yapılır)Böylece plak birikimi ve diş taşı oluşumu riski azalır.
Şekerli ve nişastalı yiyeceklerin tüketimini sınırlayın. Bu tür yiyecekler, plak oluşumuna katkıda bulunabilir. Daha fazla meyve, sebze, su ve lifli gıdalar tüketmek diş sağlığını korumada yardımcı olabilir.
Sigara içmek ve diğer tütün ürünleri kullanmak diş taşı oluşumunu hızlandırır ve diş eti hastalıkları riskini artırır. Tütün ürünlerinden kaçınarak diş taşı oluşumunu önleyebilirsiniz.
6 ayda bir diş hekimine giderek profesyonel diş temizliği yaptırmak, diş taşı oluşumunu önlemede önemli bir adımdır. Diş hekimleri, plak ve diş taşlarını temizleyerek diş eti hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur.
Yemeklerden sonra su içmek, ağızda kalan yiyecek parçacıklarını temizlemeye ve tükürük üretimini artırmaya yardımcı olur. Tükürük, plak birikimini önlemeye yardımcı olan doğal bir temizleyicidir.
Bu alışkanlıkları düzenli olarak uygulamak, diş taşı oluşumunu önlemekte etkili olacaktır. Diş sağlığınızı korumak, uzun vadede ağız ve genel sağlık için büyük faydalar sağlar.
Diş taşı temizliği dişe zarar verir mi ?
Diş taşı temizliği, diş hekimleri tarafından doğru ve profesyonelce yapıldığında dişlere zarar vermez. Aksine, diş taşı temizliği, ağız sağlığını korumanın önemli bir parçasıdır. Ancak, bu konuda bazı endişeler olabilir.
Diş Taşı Temizliğinin Yanlış Anlaşılmaları:
Diş minesine zarar verme endişesi: Bazı insanlar, diş taşı temizliğinin diş minesine zarar verebileceğinden endişe duyar. Ancak diş hekimleri, diş minesine zarar vermeyecek şekilde özel aletler ve teknikler kullanır.
Diş hassasiyeti: Temizlik sonrası geçici diş hassasiyeti yaşanabilir, ancak bu genellikle kısa sürelidir ve dişlere kalıcı bir zarar vermez.
Dişlerin sallanması: Bazı durumlarda, diş taşı çok yoğun olduğunda, temizleme işlemi sonrası temizlenen diş taşının diş ve diş etinde yarattığı hasardan dolayı dişler sallanabilir.
Diş taşı temizliği acıtır mı ?
Diş taşı temizliği, genellikle ağrılı bir işlem değildir, ancak diş taşı temizliği sırasında bazı kişiler hafif bir rahatsızlık hissedebilir, özellikle de diş taşları diş etlerinin altında bulunuyorsa veya diş etleri hassassa. Eğer diş etleriniz hassas veya iltihaplıysa, temizlik sırasında hafif bir hassasiyet hissedebilirsiniz. Ancak, bu genellikle çok kısa sürelidir. Temizlik sırasında kullanılan su ve hava, bazı kişilerde geçici bir soğuk hassasiyeti yaratabilir. Eğer çok hassas dişleriniz veya derin diş taşlarınız varsa, diş hekiminiz işlem sırasında rahatsızlığı minimuma indirmek için lokal anestezi kullanabilir. Bu, işlemi tamamen ağrısız hale getirebilir.
Sonrası:
İşlem sonrasında diş etlerinde hafif bir hassasiyet veya kanama olabilir, ancak bu genellikle birkaç gün içinde geçer. Diş hekiminiz, bu süreçte rahatsızlığı en aza indirmek için uygun bir diş macunu veya ağız gargarası önerebilir. Genel olarak, diş taşı temizliği büyük çoğunlukla tolere edilebilir ve sağlığınız açısından son derece faydalıdır. Eğer diş taşı temizliği sırasında veya sonrasında ciddi bir ağrı hissederseniz, diş hekiminize danışmanız önemlidir. Bu durum, diş eti hastalıklarının veya başka bir sağlık sorununun belirtisi olabilir ve tedavi gerektirebilir.
Diş taşı temizliği ne kadar sürede bir yapılmalıdır ?
Diş taşı temizliği, bireyin ağız sağlığı durumuna ve diş taşı oluşumuna yatkınlığına bağlı olarak genellikle *6 ayda bir* yapılması önerilir. Ancak bu süre, kişisel durumunuza göre değişebilir.
Dikkate alınması gereken bazı faktörler:
Ağız Hijyeni Alışkanlıkları
– Düzenli Fırçalama ve Diş İpi Kullanımı: İyi bir ağız hijyeni alışkanlığınız varsa ve dişlerinizi düzenli olarak fırçalıyorsanız, diş taşı oluşumu daha yavaş olabilir. Bu durumda, diş hekiminiz 6 ayda bir temizlik önerebilir.
Diş Eti Hastalıkları
– Diş Eti Hastalığı veya Periodontal Problemler: Eğer diş eti hastalığınız varsa veya diş taşı oluşumuna yatkınsanız, diş hekiminiz 3-4 ayda bir temizlik önerebilir. Bu, diş eti sağlığınızı korumak için gereklidir.
Tütün Ürünleri Kullanımı
– Sigara İçmek: Sigara veya diğer tütün ürünleri kullanıyorsanız, diş taşı daha hızlı bir şekilde birikebilir. Bu durumda, daha sık diş taşı temizliği gerekebilir.
Genetik Faktörler
– Genetik Yatkınlık: Bazı insanlar genetik olarak diş taşı oluşumuna daha yatkın olabilir. Eğer ailenizde diş eti hastalıkları yaygınsa, daha sık temizliğe ihtiyaç duyabilirsiniz.
Beslenme ve Yaşam Tarzı
– Diyet ve Beslenme Alışkanlıkları: Şekerli ve nişastalı yiyeceklerin sık tüketimi, plak ve diş taşı oluşumunu hızlandırabilir. Bu durumda, daha sık temizlik önerilebilir.
Diş Hekimi Tavsiyesi
– Kişisel Tavsiye: Diş hekiminiz, ağız sağlığınıza, diş taşı oluşum hızınıza ve genel ağız hijyeni alışkanlıklarınıza dayanarak size en uygun temizlik sıklığını önerecektir.
Genel olarak, çoğu insan için 6 ayda bir düzenli diş hekimi ziyareti ve diş taşı temizliği yeterlidir. Ancak kişisel sağlık durumunuza bağlı olarak bu süre, diş hekiminizin önerisi doğrultusunda değişebilir. Bu nedenle, diş hekiminizin tavsiyelerine uymanız en iyisidir.
Diş taşı ve plak arasındaki fark nedir ?
Diş taşı ve plak, ağız hijyeninde önemli rol oynayan ve sıkça karıştırılan iki farklı durumdur, ancak aralarında belirgin farklar vardır:
Plak:
– Tanım: Plak, dişlerin yüzeyinde ve diş etlerinde biriken yapışkan, renksiz bir bakteri tabakasıdır. Plak, yediğimiz yiyecekler ve içeceklerle beslendiği için sürekli oluşur.
– Oluşum: Plak, dişlerin fırçalanmaması veya diş ipi kullanılmaması durumunda hızla birikir. Plak, özellikle diş eti çizgisi boyunca ve dişlerin arasındaki alanlarda oluşur.
– Sonuç: Eğer plak zamanında temizlenmezse, içindeki bakteriler asit üretir ve bu asitler diş minesine zarar vererek çürük oluşturabilir. Ayrıca, plak diş eti iltihabına yol açabilir.
Diş Taşı (Tartar):
– Tanım: Diş taşı, temizlenmeyen plakların zamanla sertleşip mineralize olması sonucu oluşan sert bir yapıdır. Diş taşı, dişlerin yüzeyinde ve diş eti çizgisi altında birikir.
– Oluşum: Diş taşı, plağın düzenli olarak temizlenmemesi durumunda oluşur. Diş taşı, fırçalama ve diş ipi kullanımı ile temizlenemez, sadece profesyonel diş temizliği ile çıkarılabilir.
– Sonuç: Diş taşı, diş eti hastalıklarına yol açabilir ve tedavi edilmezse periodontit gibi ciddi diş eti sorunlarına neden olabilir. Ayrıca, diş taşının varlığı diş eti çekilmesine ve nihayetinde diş kaybına yol açabilir.
Diş taşı diş kaybına neden olabilir mi ?
Evet, diş taşı diş kaybına neden olabilir. Diş taşı, dişlerin yüzeyinde biriken plakların sertleşmesi sonucu oluşur. Bu birikim, diş etlerinin iltihaplanmasına ve diş eti hastalıklarına yol açabilir.
Bu nedenle, düzenli diş temizliği ve diş taşı temizliği diş eti sağlığını korumak ve diş kaybını önlemek için önemlidir. Diş hekimine düzenli olarak kontrole gitmek, diş taşı birikimini önlemek ve diş sağlığını korumak için en etkili yollardan biridir.
